List Monitora Edukacji do Ministry Anny Zalewskiej
Warszawa, 29.02.2016
Od: Anna Dzierzgowska
Społeczny Monitor Edukacji
[email protected]
Do: Pani Minister Anna Zalewska
Ministra Edukacji Narodowej
Ministerstwo Edukacji Narodowej
Al. Szucha 25
00-918 Warszawa
Szanowna Pani Minister,
przede wszystkim pragnę krótko przedstawić Pani Społeczny Monitor Edukacji, nasze cele i działania. Od razu także chciałabym, w trybie dostępu do informacji publicznej, zadać kilka pytań, dotyczących ważnej dla nas kwestii równości w edukacji.
Społeczny Monitor Edukacji jest formą obywatelskiej kontroli polityki edukacyjnej. Od 2006 roku obserwujemy działania władz oświatowych: gromadzimy i upowszechniamy informacje, upominamy się o równość w dostępie do edukacji, poszanowanie autonomii szkół, nauczycieli, rodziców i uczniów, przestrzeganie praw człowieka.
Monitor jest dzieckiem akcji zbierania podpisów pod listem otwartym do premiera o odwołanie Romana Giertycha ze stanowiska ministra edukacji narodowej. Współorganizatorką akcji i współzałożycielką Monitora była Irena Dzierzgowska.
W naszych działaniach odwołujemy się do wizji edukacji takiej, jaka sformułowana została międzynarodowych dokumentach praw człowieka, w tym w Konwencji o Prawach Dziecka. W szczególności bliskie nam są ideały, zawarte w artykule 29.1, Konwencji oraz zawarte w artykule 31, czyli:
Artykuł 29: 1. Państwa-Strony są zgodnie, że nauka dziecka będzie ukierunkowana na: a) rozwijanie w jak najpełniejszym zakresie osobowości, talentów oraz zdolności umysłowych i fizycznych dziecka; b) rozwijanie w dziecku szacunku dla praw człowieka i podstawowych swobód oraz dla zasad zawartych w Karcie Narodów Zjednoczonych; c) rozwijanie w dziecku szacunku dla jego rodziców, jego tożsamości kulturowej, języka i wartości, dla wartości narodowych kraju, w którym mieszka dziecko, kraju, z którego dziecko pochodzi, jak i dla innych kultur; d) przygotowanie dziecka do odpowiedniego życia w wolnym społeczeństwie, w duchu zrozumienia, pokoju, tolerancji, równości płci oraz przyjaźni pomiędzy wszystkimi narodami, grupami etnicznymi, narodowymi i religijnymi oraz osobami rdzennego pochodzenia; e) rozwijanie w dziecku poszanowania środowiska naturalnego.[...]
Artykuł 31.1. Państwa-Strony uznają prawo dziecka do wypoczynku i czasu wolnego, do uczestniczenia w zabawach i zajęciach rekreacyjnych, stosownych do wieku dziecka, oraz do nieskrępowanego uczestniczenia w życiu kulturalnym i artystycznym.
2. Państwa-Strony będą przestrzegały oraz popierały prawo dziecka do wszechstronnego uczestnictwa w życiu kulturalnym i artystycznym oraz będą sprzyjały tworzeniu właściwych i równych sposobności dla działalności kulturalnej, artystycznej, rekreacyjnej oraz w zakresie wykorzystania czasu wolnego.
Dlatego właśnie moje pierwsze pytania do Pani dotyczą tego, czy, a jeśli tak, to w jaki sposób w polityce Ministerstwa Edukacji uwzględnione zostały zasady przygotowania dziecka do życia w wolnym społeczeństwie, w duchu zrozumienia, pokoju, tolerancji, równości płci oraz przyjaźni pomiędzy wszystkimi narodami, grupami etnicznymi, narodowymi i religijnymi oraz osobami rdzennego pochodzenia?
Jako, że w Polsce dostępne są liczne raporty i rekomendacje zarówno polskich organizacji pozarządowych, zajmujących się problematyką równościową i antydyskryminacyjną, a także zalecenia ciał międzynarodowych, dlatego, odwołując się do nich, chciałabym w szczególności zapytać:
- czy, a jeśli tak, w jaki trybie, Ministerstwo planuje wdrożyć zalecenia ONZ-owskiego Komitetu do Spraw Likwidacji Wszelkich Form Dyskryminacji Kobiet, zwłaszcza zalecenia, dotyczące usunięcia z podręczników i materiałów edukacyjnych stereotypów płciowych, ułatwienia dziewczętom możliwości kształcenia się w zawodach tak zwanych „nietradycyjnych” (postrzeganych stereotypowo jako męskie), poprawy sytuacji uczennic należących do mniejszości romskiej, poprawy dostępu dziewcząt i kobiet z terenów wiejskich do szkół dobrej jakości?
- czy, a jeśli tak, to w jaki sposób Ministerstwo Edukacji zamierza uwzględnić w swoich działaniach rekomendacje, sformułowane w raportach i badaniach organizacji pozarządowych, takich jak:
„Wielka nieobecna – o edukacji antydyskryminacyjnej w systemie edukacji formalnej w Polsce. Raport z badań”, TEA, Warszawa 2011,
„Dyskryminacja w szkole – obecność nieusprawiedliwiona. Raport z badań”, TEA, Warszawa 2015,
„Szkolnictwo zawodowe i rynek pracy dla kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym. Raport z badania, przeprowadzonego w 2015 roku”, Stowarzyszenie Koalicja Karat, Warszawa 2015,
„Gender w podręcznikach. Diagnoza w kierunku równościowej i antydyskryminacyjnej edukacji szkolnej”, pod redakcją I. Chmury-Rutkowskiej, M. Dudy, M. Mazurek, A Sołtysiak-Łuczak, Warszawa 2015.
Szanowna Pani Minister, do niniejszego listu załączam także, w ramach przedstawiania Społecznego Monitora Edukacji, cztery nasze własne raporty. Mam nadzieję, że, choć zwłaszcza pierwszy z nich pochodzi sprzed wielu lat, mogą nadal okazać się interesujące. Proszę mi wybaczyć, że ten pierwszy list jest, być może, nieco przydługi. Sądzę, że następne będą krótsze.
Pozdrawiam serdecznie i łączę wyrazy poważania
Od: Anna Dzierzgowska
Społeczny Monitor Edukacji
[email protected]
Do: Pani Minister Anna Zalewska
Ministra Edukacji Narodowej
Ministerstwo Edukacji Narodowej
Al. Szucha 25
00-918 Warszawa
Szanowna Pani Minister,
przede wszystkim pragnę krótko przedstawić Pani Społeczny Monitor Edukacji, nasze cele i działania. Od razu także chciałabym, w trybie dostępu do informacji publicznej, zadać kilka pytań, dotyczących ważnej dla nas kwestii równości w edukacji.
Społeczny Monitor Edukacji jest formą obywatelskiej kontroli polityki edukacyjnej. Od 2006 roku obserwujemy działania władz oświatowych: gromadzimy i upowszechniamy informacje, upominamy się o równość w dostępie do edukacji, poszanowanie autonomii szkół, nauczycieli, rodziców i uczniów, przestrzeganie praw człowieka.
Monitor jest dzieckiem akcji zbierania podpisów pod listem otwartym do premiera o odwołanie Romana Giertycha ze stanowiska ministra edukacji narodowej. Współorganizatorką akcji i współzałożycielką Monitora była Irena Dzierzgowska.
W naszych działaniach odwołujemy się do wizji edukacji takiej, jaka sformułowana została międzynarodowych dokumentach praw człowieka, w tym w Konwencji o Prawach Dziecka. W szczególności bliskie nam są ideały, zawarte w artykule 29.1, Konwencji oraz zawarte w artykule 31, czyli:
Artykuł 29: 1. Państwa-Strony są zgodnie, że nauka dziecka będzie ukierunkowana na: a) rozwijanie w jak najpełniejszym zakresie osobowości, talentów oraz zdolności umysłowych i fizycznych dziecka; b) rozwijanie w dziecku szacunku dla praw człowieka i podstawowych swobód oraz dla zasad zawartych w Karcie Narodów Zjednoczonych; c) rozwijanie w dziecku szacunku dla jego rodziców, jego tożsamości kulturowej, języka i wartości, dla wartości narodowych kraju, w którym mieszka dziecko, kraju, z którego dziecko pochodzi, jak i dla innych kultur; d) przygotowanie dziecka do odpowiedniego życia w wolnym społeczeństwie, w duchu zrozumienia, pokoju, tolerancji, równości płci oraz przyjaźni pomiędzy wszystkimi narodami, grupami etnicznymi, narodowymi i religijnymi oraz osobami rdzennego pochodzenia; e) rozwijanie w dziecku poszanowania środowiska naturalnego.[...]
Artykuł 31.1. Państwa-Strony uznają prawo dziecka do wypoczynku i czasu wolnego, do uczestniczenia w zabawach i zajęciach rekreacyjnych, stosownych do wieku dziecka, oraz do nieskrępowanego uczestniczenia w życiu kulturalnym i artystycznym.
2. Państwa-Strony będą przestrzegały oraz popierały prawo dziecka do wszechstronnego uczestnictwa w życiu kulturalnym i artystycznym oraz będą sprzyjały tworzeniu właściwych i równych sposobności dla działalności kulturalnej, artystycznej, rekreacyjnej oraz w zakresie wykorzystania czasu wolnego.
Dlatego właśnie moje pierwsze pytania do Pani dotyczą tego, czy, a jeśli tak, to w jaki sposób w polityce Ministerstwa Edukacji uwzględnione zostały zasady przygotowania dziecka do życia w wolnym społeczeństwie, w duchu zrozumienia, pokoju, tolerancji, równości płci oraz przyjaźni pomiędzy wszystkimi narodami, grupami etnicznymi, narodowymi i religijnymi oraz osobami rdzennego pochodzenia?
Jako, że w Polsce dostępne są liczne raporty i rekomendacje zarówno polskich organizacji pozarządowych, zajmujących się problematyką równościową i antydyskryminacyjną, a także zalecenia ciał międzynarodowych, dlatego, odwołując się do nich, chciałabym w szczególności zapytać:
- czy, a jeśli tak, w jaki trybie, Ministerstwo planuje wdrożyć zalecenia ONZ-owskiego Komitetu do Spraw Likwidacji Wszelkich Form Dyskryminacji Kobiet, zwłaszcza zalecenia, dotyczące usunięcia z podręczników i materiałów edukacyjnych stereotypów płciowych, ułatwienia dziewczętom możliwości kształcenia się w zawodach tak zwanych „nietradycyjnych” (postrzeganych stereotypowo jako męskie), poprawy sytuacji uczennic należących do mniejszości romskiej, poprawy dostępu dziewcząt i kobiet z terenów wiejskich do szkół dobrej jakości?
- czy, a jeśli tak, to w jaki sposób Ministerstwo Edukacji zamierza uwzględnić w swoich działaniach rekomendacje, sformułowane w raportach i badaniach organizacji pozarządowych, takich jak:
„Wielka nieobecna – o edukacji antydyskryminacyjnej w systemie edukacji formalnej w Polsce. Raport z badań”, TEA, Warszawa 2011,
„Dyskryminacja w szkole – obecność nieusprawiedliwiona. Raport z badań”, TEA, Warszawa 2015,
„Szkolnictwo zawodowe i rynek pracy dla kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym. Raport z badania, przeprowadzonego w 2015 roku”, Stowarzyszenie Koalicja Karat, Warszawa 2015,
„Gender w podręcznikach. Diagnoza w kierunku równościowej i antydyskryminacyjnej edukacji szkolnej”, pod redakcją I. Chmury-Rutkowskiej, M. Dudy, M. Mazurek, A Sołtysiak-Łuczak, Warszawa 2015.
Szanowna Pani Minister, do niniejszego listu załączam także, w ramach przedstawiania Społecznego Monitora Edukacji, cztery nasze własne raporty. Mam nadzieję, że, choć zwłaszcza pierwszy z nich pochodzi sprzed wielu lat, mogą nadal okazać się interesujące. Proszę mi wybaczyć, że ten pierwszy list jest, być może, nieco przydługi. Sądzę, że następne będą krótsze.
Pozdrawiam serdecznie i łączę wyrazy poważania
Anna Dzierzgowska, 4 marca 2016
